Το τι από τα δύο είναι καλύτερο να πίνουμε, κανονικό αναψυκτικό ή αναψυκτικό διαίτης, είναι κάτι που απασχολεί πολλούς ανθρώπους.
Ένα κανονικό αναψυκτικό είναι φορτωμένο με πρόσθετα σάκχαρα, μερικές φορές πάνω από 50 ή 60 γραμμάρια ανά φιάλη. Η έρευνα δείχνει ότι με την πάροδο του χρόνου η υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, καρδιακές παθήσεις, ηπατική νόσο, νεφρική νόσο, διαβήτη, ακόμη και ορισμένες μορφές καρκίνου.
Από την άλλη, το αναψυκτικό διαίτης παρόλο που δεν περιέχει θερμίδες ή πρόσθετα σάκχαρα, πρόσφατη έρευνα ανέδειξε την πιθανότητα αύξησης βάρους και κίνδυνο καρκίνου από την κατανάλωση του.
Όταν μάλιστα εξετάζουμε τα αποτελέσματα της καθημερινής κατανάλωσής του, τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο.
Ορισμένες μελέτες διαπιστώνουν ότι τα αναψυκτικά με μηδενική ζάχαρη μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους, ενώ άλλες καταλήγουν πως αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξησή του.
Μια άλλη μελέτη εντόπισε σχέση μεταξύ του αναψυκτικού διαίτης και των αυξημένων ποσοστών θνησιμότητας, αλλά ορισμένοι ειδικοί αμφισβήτησαν αυτά τα ευρήματα, επισημαίνοντας πώς ενώ τα ποτά θα μπορούσαν να αποδειχθούν «ένοχα», στην πραγματικότητα ενδέχεται να εμπλέκεται και ο τρόπος ζωής των συμμετεχόντων στη μελέτη.
Τι πραγματικά συμβαίνει στον οργανισμό σας όταν πίνετε αναψυκτικό διαίτης κάθε μέρα;
Ειδικοί διαιτολόγοι δίνουν μια πιο σφαιρική εικόνα.
7 επιπτώσεις από την κατανάλωση αναψυκτικού διαίτης κάθε μέρα
Μπορεί να καταναλώσετε «πιθανώς καρκινογόνο» γλυκαντικό
Εάν το διαιτητικό αναψυκτικό της επιλογής σας είναι η Coca-Cola, μπορεί να είστε ήδη εξοικειωμένοι με το κύριο γλυκαντικό της την ασπαρτάμη.
Αυτό το γλυκαντικό μηδενικών θερμίδων βρίσκεται σε πολλά αναψυκτικά διαίτης με μηδενική ζάχαρη και σε τσίχλες χωρίς ζάχαρη.
Ο κόσμος είχε τις ανησυχίες του σχετικά με τις πιθανές «καρκινογόνες» ιδιότητες της ασπαρτάμης, αλλά τον Ιούλιο του 2023 η συζήτηση επανήλθε όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτήρισε επίσημα αυτό το γλυκαντικό ως «πιθανώς καρκινογόνο».
Τι σημαίνει αυτό ακριβώς; Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), όταν μια ουσία χαρακτηρίζεται έτσι, δεν σημαίνει αυτόματα ότι «προκαλεί καρκίνο» στους πάντες.
Αντίθετα, σημαίνει ότι ναι μεν ενδέχεται να υπάρχει πιθανή συσχέτιση, ωστόσο η έρευνα εξακολουθεί να είναι πολύ περιορισμένη για να λάβει κανείς ασφαλή συμπεράσματα και να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι προκαλεί καρκίνο.
Ανεξάρτητα από το αν η ασπαρτάμη προκαλεί οριστικά καρκίνο, υπάρχουν ποικίλοι λόγοι για να εξετάσετε το ενδεχόμενο να περιορίσετε την κατανάλωση αναψυκτικού διαίτης—και θα αναφερθούμε σε μερικούς από αυτούς παρακάτω.
Μπορεί να χάσετε βάρος
Η κατανάλωση αναψυκτικού διαίτης συνδέεται με μείωση του σωματικού βάρους, του δείκτη μάζας σώματος και του ποσοστού σωματικού λίπους, ειδικά μεταξύ των παχύσαρκων, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο JAMA Network Open.
Μια άλλη μελέτη στο περιοδικό Obesity διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έπιναν 24 ουγκιές αναψυκτικού διαίτης καθημερινά για έναν χρόνο κατόρθωσαν απώλεια βάρους έως και 16 κιλά.
Διαιτολόγος προσθέτει ότι σύμφωνα με τις Διατροφικές Κατευθυντήριες Γραμμές για τους Αμερικανούς 2020-2025:
«Βραχυπρόθεσμες έρευνες δείχνουν ότι τα γλυκαντικά μηδενικών και χαμηλών θερμίδων είναι χρήσιμα για την απώλεια βάρους, αλλά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα είναι ακόμα ασαφή».
Η απώλεια βάρους ακούγεται επιθυμητή, αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια δεύτερη εκδοχή της υπόθεσης…
Μπορεί να πάρετε βάρος
Μια συστηματική ανασκόπηση το 2017 συνέδεσε τα ζαχαρούχα και τα τεχνητά ζαχαρούχα ποτά με την αύξηση βάρους.
Άλλα δεδομένα δείχνουν ότι τα μη θρεπτικά γλυκαντικά μπορεί να διεγείρουν την όρεξη, οδηγώντας σε αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου.
«Εντούτοις, πολλά από αυτά τα δεδομένα χρειάζεται να τα παρατηρήσουμε για μεγαλύτερο διάστημα», λέει διαιτολόγος διατροφολόγος. «Ως εκ τούτου, χρειάζονται περισσότερες μελέτες πριν λάβουμε ένα οριστικό συμπέρασμα».
«Τα τεχνητά γλυκαντικά αφομοιώνονται διαφορετικά από τη φυσική ζάχαρη», εξηγεί διατροφολόγος και πιστοποιημένος ειδικός φροντίδας και εκπαίδευσης για τον διαβήτη στο The Nutrition Queens.
«Αυτό που καθορίζει τον μεταβολισμό τους είναι η πολύπλοκη σύνθεσή τους, καθώς ορισμένες φορές παρακάμπτονται οι τυπικές φάσεις απορρόφησης και πέψης που υφίστανται τα τρόφιμα με θερμίδες», λέει.
Η ουσία είναι ότι η έρευνα είναι ασαφής. «Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν ποικίλες επιπτώσεις στον έλεγχο του βάρους, αν και σε μεγάλο βαθμό δεν προκαλούν απώλεια ή αύξηση βάρους», λέει η διατροφολόγος.
Μπορεί να μη σας αρέσει τόσο η γεύση
Αν και αυτό δεν είναι απαραίτητα καλό ή κακό, οι περισσότεροι άνθρωποι που πίνουν τακτικά αναψυκτικά μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι υπάρχει μια σαφώς διαφορετική γεύση μεταξύ των κανονικών αναψυκτικών και αυτών της διαίτης.
Τα τεχνητά γλυκαντικά όπως η ασπαρτάμη, η σακχαρίνη και η σουκραλόζη πιθανότατα προκαλούν αισθητά διαφορετική γεύση, ειδικά σε όσους είναι λάτρεις των κανονικών αναψυκτικών.
Ορισμένα μη θρεπτικά γλυκαντικά μπορεί να είναι 180 έως 13.000 φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη και μπορεί να αλλάξουν τις γευστικές σας προτιμήσεις με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με έρευνα στο The Permanente Journal.
Μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε το σάκχαρό σας
«Σε αντίθεση με την κατανάλωση κανονικού αναψυκτικού που είναι φορτωμένο με πρόσθετα σάκχαρα, η κατανάλωση σόδας διαίτης μάλλον δεν προκαλεί αύξηση του σακχάρου στο αίμα», λέει η διατροφολόγος.
«Οι άνθρωποι που έχουν διαβήτη αλλά τους αρέσουν τα αναψυκτικά, μπορεί να θεωρήσουν τα διαιτητικά ως μια καλή επιλογή».
«Όταν καταναλώνονται σε μέτριες ποσότητες, τα αναψυκτικά διαίτης είναι ένας ασφαλής τρόπος για να απολαύσετε ένα ρόφημα με γλυκιά γεύση, διατηρώντας τα σάκχαρα στο αίμα σταθερά», λέει ο διατροφολόγος.
Μπορεί να καταλήξετε με πιο αδύναμα οστά
«Η κατανάλωση αναψυκτικών, ανεξάρτητα από το αν είναι διαίτης ή με ζάχαρη, μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην οστική πυκνότητα», λέει η διατροφολόγος.
Η υπερβολική πρόσληψη φωσφορικού οξέος σε αναψυκτικά δημιουργεί ανισορροπίες στις αναλογίες μετάλλων που συνδέονται με την οστεοπόρωση και τα κατάγματα, σύμφωνα με μια έκθεση του 2020 στο Nutrients.
Μπορεί να νιώθετε περισσότερη ενέργεια
«Πολλά αναψυκτικά διαίτης περιέχουν καφεΐνη, η οποία μπορεί να ανεβάσει και να αναζωογονήσει τους ανθρώπους όταν αισθάνονται νωθροί», λέει η Manaker.
«Δυστυχώς, αν πίνετε αυτά τα αναψυκτικά με καφεΐνη αργά την ημέρα, μπορεί να έχετε πρόβλημα με τον ύπνο εξαιτίας διέγερσης».